Nowoczesne technologie w obrazowaniu medycznym - standard DICOM
Rozwój technologii jest motorem napędowym w wielu dziedzinach naszego życia, w tym również w rozwoju medycyny. Nowe osiągnięcia pozwalają diagnozować i leczyć pacjentów w sposób, dokładniejszy, szybszy oraz mniej inwazyjny. Ten ostatni aspekt, jest szczególnie ważny w obrazowaniu medycznym. Dzięki niemu możemy dostrzec to co niewidoczne gołym okiem. Prezentujemy artykuł przygotowany przez Jakuba Wincenciaka - Head of Operations w Scythe Studio.
Autor: Jakub Wincenciak, Head of Operations w Scythe Studio
Obrazowanie medyczne stosujemy najczęściej do „zaglądania do wnętrza" pacjenta. Załóżmy na przykład że pacjent skarży się na silne bóle głowy. Na potrzeby tego przykładu załóżmy również, że wszelkie konwencjonalne sposoby nie pomogły. Należałoby więc zajrzeć do środka głowy i sprawdzić co się dzieje czyż nie? Czyli co, pozostaje nam niezwykle inwazyjna i niebezpieczna operacja trepanacji czaszki ? Otóż nie, tutaj właśnie do gry wchodzi obrazowanie medyczne.
Metoda ta ma swój początek już w latach 70. jednak z czasem zaczęto ją udoskonalać i wprowadzać kolejne, coraz lepsze jej odmiany. Przyjrzyjmy się więc kilku najpopularniejszym:
• Tomografia komputerowa – metoda ta polega na tworzeniu serii obrazów wewnętrznych struktur ciała. Pacjent zostaje umieszczony w tomografie który wykonuje serię „zdjęć", które są następnie przetwarzane przez specjalne oprogramowanie które pozwala stworzyć trójwymiarowy model ciała.
• Rezonans magnetyczny – badanie w tej metodzie pozwala na uzyskanie bardzo dokładnego obrazu za pomocą działania pola magnetycznego. Metoda ta jest zazwyczaj lepszym wyborem niż klasyczna tomografia komputerowa, jednak ma również swoje ograniczenia (np. niemożliwość użycia w przypadku pacjentów z implantami w ciele)
• Ultrasonograf – metoda potocznie nazywana badaniem USG, działanie swoje opiera na wykorzystaniu ultradźwięków o wysokiej częstotliwości do obrazowania ciała. Metoda ta jest bezpieczniejsza od dwóch wcześniej wymienionych, jednak nie uzyskujemy dzięki niej aż tak szczegółowego obrazu.
Oczywiście istnieją jeszcze inne metody, których nie opisałem. Widzimy jednak że istnieje wiele metod a co za tym idzie wiele maszyn do przeprowadzania tych badań, wielu producentów, wiele systemów itd. itd. Przysparza więc to kłopotu z wymianą informacji. No bo jeżeli pacjent miał przeprowadzoną tomografie komputerową w jednym szpitalu, a potem udał się do drugiego z innym sprzętem, to skąd możemy mieć pewność że dane te będą tam poprawnie odczytane? Na szczęście mądrzy ludzie świata nauki znaleźli rozwiązanie i na to, a mianowicie standard DICOM (Digital Imaging and Communcations in Medicine).
Standard DICOM służy do przesyłania, przechowywania i wyświetlania obrazów medycznych i powiązanych danych. Zapis tych danych jest w postaci cyfrowej w uzgodnionej formie dzięki czemu mamy pewność że zawsze są one odpowiednio przetwarzane. Dodatkowo standard ten zapewnia poufność danych pacjenta dzięki zasadom bezpieczeństwa i uwierzytelniania.
Dane zawarte w standardzie DICOM zawierają takie informacje jak:
• Dane pacjenta – takie jak imię, nazwisko, wiek, płeć czy historia wcześniejszych chorób
• Dane zdjęcia – skany przeprowadzone za pomocą jednej z wcześniej wymienionych metod
• Dane z badania – zawarte tutaj dane opisują jak przebiegło badanie, a więc znajdziemy tutaj informacje takie jak liczba zdjęć, parametry skanów itd.
• Dane diagnostyczne – tutaj dołączane są dodatkowe dane pomagające opisać skany jak np. raporty medyczne, interpretacje testów i inne przydatne informacje
• Dane administracyjne – wszelkie pozostałe dane takie jak np. numer seryjny urządzenia, dane personelu medycznego przeprowadzającego badanie itd.
Widzimy więc że dzięki temu standardowi, praca z obrazami medycznymi jest ułatwiona.
Obrazowanie medyczne nie musi ograniczać się tylko do schematu zrobić skan – obejrzeć skan. Dzięki powszechnej cyfryzacji, możemy stosować coraz to nowocześniejsze rozwiązania. Dla przykładu możemy stworzyć oprogramowanie służące do zarządzania dużymi zbiorami danych DICOM (na przykład w jednym szpitalu lub nawet sieci placówek). Innym przykładem jest wsparta sztuczną inteligencja aplikacja pozwalająca na automatyczną analizę danych DICOM i na jej podstawie wspieranie lekarzy w stawianiu odpowiednich diagnoz.
Jeszcze innym przykładem może być aplikacja która na podstawie skanów pacjenta, służy do planowania operacji, np. umieszczenie implantu. W Scythe Studio mieliśmy możliwość już kilka podobnych aplikacji. Personalnie miałem możliwość pracować nad jedną z tych aplikacji, i muszę przyznać że tak właśnie wyobrażam sobie przyszłość medycyny!
Jeżeli chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat oprogramowania wykorzystującego DICOM to zachęcam do przeczytania naszego artykułu na temat standardu DICOM.
Jeżeli zaś jesteś zainteresowany opracowaniem takiego rozwiązania albo potrzebujesz inspiracji to zachęcamy do kontaktu lub odwiedzin naszego stanowiska na targach SALMED.
TARGI SALMED, PAWILON 7, STOISKO 14
UWAGA: PRACOWNICY OCHRONY ZDROWIA NIE PŁACĄ ZA WSTĘP!
